Het is 2018 als de eerste Iraqi Kurdistan Ski Challenge wordt gehouden. Nu, 6 jaar later, is het de grootste skichallenge in de Iraakse geschiedenis. Dit klinkt groots in aantallen, maar als je het mij vraagt is het vooral groots vanwege wat het doet voor de meiden in het nabijgelegen vluchtelingenkamp. Lees hier het verhaal van Jakob Fuglsang en hoe deze Deense skifanaat, die met hetzelfde gemak bankier of consultant had kunnen worden, koos voor de onconventionele weg. Een weg van en naar betekenis, op ski’s.
JACOB, WIE BEN JE EN WAAROM DOE JE WAT JE DOET?
“Ik kom uit Aarhus, Denemarken. Als kleine jongen was ik gek op skiën én ik droomde van een baan in New York als bankier voor Goldman Sachs. Maar het leven had andere plannen voor me: ik deed een stage bij een vluchtelingen-organisatie en daar zag ik een kans in het verbeteren van educatie van Deense nieuwkomers. Ik heb een talenschool opgezet die inmiddels is uitgegroeid tot de grootste private speler in Denemarken. In Denemarken zijn onze leerlingen
vluchteling, maar ze zijn natuurlijk nog veel meer dan dat. En hun verhalen over thuis maakten mij nieuwsgierig: ik wilde de regio’s verkennen waar ze vandaan komen. Zo ben ik afgereisd naar Irak, dat is eigenlijk waar het allemaal begon. En daar zag ik de bergen, bezocht ik een vluchtelingenkamp, en stelde ik mezelf de vraag: hoe kan ik iets doen? En zo ontstond het idee voor de Iraqi Kurdistan Ski Challenge, wat eigenlijk alle dingen omvat die ik zelf leuk en belangrijk vind. Sindsdien zijn al vele projecten in verschillende landen gevolgd en heb ik Sport X opgericht, een NGO sportschool.”
VERTEL EENS WAT MEER OVER DE IRAQI KURDISTAN SKI CHALLENGE
“De Iraqi Kurdistan Ski Challenge is ontstaan in 2018. Ik ben naar Irak afgereisd en samen met Omar, een plaatselijke gids, zijn we de mogelijkheden gaan verkennen voor een skirace. De eerste keer trokken we letterlijk met een klein groepje meiden van het kamp de berg op, om er onder luid gejoel vanaf te glijden. Inmiddels hebben we een amateurrace en een race voor ervaren skiërs. Dit jaar gewonnen door lokale skiracer Choman in een tijd van 23 minuten en 50 seconden. Ons initiatief heeft de aandacht getrokken van de lokale media, maar ook van de lokale politiek. En je ziet hoe trots ze zijn om zo’n event te hosten. Dat maakt het voor ons als organisatie makkelijker om uit te breiden en nog meer meiden te bereiken. Want uiteindelijk is dat waar het om gaat: dat sport, vrouwen kracht geeft en een podium biedt. Je moet je voorstellen dat die meiden in dat kamp weinig perspectief hebben en daardoor het geloof verliezen dat ze iets van het leven kunnen maken. En met de race zie je ze denken ‘misschien kan ik het leven wél in eigen handen nemen’.”
WAT DOET HET VOOR DE BETROKKENEN?
“Ik zei net al iets over de meiden. De eerste keer dat we ze hadden uitgenodigd, kwamen ze vooral op de gratis T-shirts af. Inmiddels kijken ze uit tot het moment dat we weer komen. Laatst was er een ander sportevenement opgetuigd in het kamp en daar hadden de meiden voor gepast, immers: ‘wij zijn van team Sport X hoor!’ Ja, dat is humor. We komen met een internationaal team, allemaal jonge mensen, en de meiden krijgen een ander voorbeeld te zien. Maar ook mijn team krijgt een ander voorbeeld te zien. Dat verrijkt over en weer. En het is die gelijkwaardigheid die het zo waardevol maakt.
We leren van elkáár, lachen samen, sporten samen, léven samen. Dat is anders dan hoe een hulporganisatie erin staat. En dat is ook meteen waarom de lokale politiek enthousiast is. Voor hen is de Iraqi Kurdistan Ski Challenge een mogelijkheid om iets positiefs te laten zien over de regio, in plaats van nieuwsberichten over wat er aan schort. Dat het Hoofd Toerisme er vervolgens op tv over staat te vertellen alsof het allemaal zijn eigen idee was, dat nemen we dan maar op de koop toe. We proberen niets te provoceren of te corrigeren en juist daardoor komen we in de positie dat we impact kunnen maken. Dat geldt voor de Ski Rally maar ook voor de andere expedities die we doen. We zijn in die zin gewoon een groepje aardige mensen dat plezier komt maken.”
WAT DOE JE NOG MEER?
“Naast het taleninstituut run ik dus Sport X, een NGO sportschool in Denemarken met inmiddels meer dan 200 leden. Niet alleen een waanzinnig leuke community, maar ook een waardevolle bron van vrijwilligers en fundraising. Want via ludieke acties met Sport X zamelen we geld in voor de verschillende initiatieven. Van de Deense bloedbank en de Ski Rally tot het opzetten van expedities en sportactiviteiten in nieuwe landen. Denk aan Syrië, Noord-Korea, Libanon en Oekraïne.”
ZULKE EXPEDITIES KOMEN NIET ZONDER UITDAGINGEN NEEM IK AAN?
“Oh nee, die zijn er zeker! Onlangs nog; eind oktober waren we in Irak voor een hardloopwedstrijd. Over onze hoofden zagen we de Israëlische raketten richting Iran gaan. Of dat er opeens een grensovergang of luchthaven dicht is. Veiligheid is altijd een groot aspect. Voor mij als ondernemer en initiatiefnemer is dat ook altijd weer spannend; ik besteed enorm veel tijd aan het verkrijgen van de juiste informatie, ik heb goede bronnen en connecties. Maar ook ik kan niet voorspellen hoe het loopt, alhoewel ik wel de verantwoordelijkheid draag voor een groep vrijwilligers.
Een andere uitdaging is dat we niet een ‘hulp- organisatie’ worden, die altijd maar meer projecten en geld nodig heeft. Voor mijzelf is het belangrijk om de dingen voor de juiste reden te doen. We bouwen het langzaam op, vanuit eigen geld en donaties, zodat we onaf- hankelijk blijven en vanuit ons hart kunnen blijven ondernemen. Het gaat namelijk om de meiden. Niet om mij, mijn organisatie of de politiek. En wat me onlangs persoonlijk trof, is dat ik hoorde dat Zeynab, een deelneemster van het eerste uur, ineens is uitgehuwelijkt op haar 15e. En dan hoop ik echt dat ze dankzij Sport X handvatten heeft gekregen om er iets van te maken in het leven. In zijn algemeenheid loopt het met dit soort projecten nooit zoals je verwacht dat het loopt.”
TOCH MAAR TERUG NAAR EEN VEILIGE EN VOORSPELBARE BAAN ALS BANKIER DAN?
“Voor geen goud! Nee, ik ga door met wat ik doe. Achteraf bezien zou ik helemaal niet in het bankierswereldje passen. En ook al is het hard werken en continu weer anticiperen, wat ik doe maakt me echt blij van binnenuit. Dus ja, ik blijf op deze avontuurlijke weg om mensen te inspireren impact te maken. Het is mijn droom dat Sport X kan voortbestaan in de toekomst, ook zonder mij. Daarom blijf ik bouwen aan meer naamsbekendheid, in binnen- én buitenland.
Dat vraagt ook van mij wat meer naar de voorgrond te treden, al praat ik niet heel graag over mezelf. Ik praat veel liever over de projecten en de levens die ik daarmee raak. Onlangs hebben we een documentaire gemaakt over ons werk. Die is laatst in de bioscoop in première gegaan, en nu beschikbaar voor het grote publiek.”
HOE KUNNEN MENSEN ZICH AANSLUITEN BIJ JE INSPIRERENDE MISSIE?
“Als je mij in mijn missie wilt helpen, weet dan dat we altijd gebaat zijn bij (ski)materiaal. Zo hebben we vorige week nog 200 paar ski- schoenen naar Irak verscheept. Maar het mooiste is misschien nog wel om sponsor te worden van één van onze meiden. In februari vindt de eerstvolgende missie plaats naar Noord-Korea en vervolgens de Iraqi Kurdistan Ski Challenge. Wil je onderdeel zijn van het expeditieteam, helpen met meer zichtbaarheid of bijdragen op een andere manier? Ik hoor graag van je.”
NOG EEN WIJZE LES TOT BESLUIT?
“Impact maken is een mindset. Iedereen heeft iets van binnen waar je wat mee kunt. Je bent altijd van betekenis, juist door jezelf te zijn. En doe dat met iets wat je zelf leuk vindt. Kortom: doe iets, begin!”
